سفیر آلمان

به گزارش زاهدانه به نقل از نسیم، تالاب هامون همچنان پس از 16 سال با خشکی دست و پنجه نرم می‌کند؛ تالابی که یک سوم از وسعت شمال منطقه سیستان را به خود اختصاص داده و درآمد 70 درصد مردم سیستان قبل از خشکسالی از طریق آن تأمین می‌شد.

این تالاب بین ایران و افغانستان مشترک است و ساخت سد، انحراف آب از مسیر واقعی و خشکسالی در افغانستان و ایران از جمله دلایل خشکی آن است.

ابتدا صیادان و بعد کشاورزان در دو سوی مرز بیکار شدند و جایگزین نشدن اشتغال، مردم را فقیر و فقیرتر کرد؛ تا جایی که موج مهاجرت‌ها در  نوار مرز ایران شروع شد. نخست هزاران خانواده روستایی و اخیراً هم براساس آمار شهرداری زابل، 15 هزار نفر از جمعیت شهری در زابل مهاجرت کردند. مهاجرت و پایین آمدن قدرت اقتصادی مردم سبب شد تا فعالیت‌های اقتصادی نیز تحت‌الشعاع قرار گیرد و بسیاری از بازاریان ورشکسته شوند و قیمت املاک و اجاره‌بها در این منطقه به شدت افت کند.

این شرایط موجب شد "گری لوئیس"، نماینده ارشد سازمان ملل در ایران سال گذشته در سفر به سیستان وضعیت این منطقه را به تهدید امنیت بشری توصیف کند و خطر آن را از مشکلات ایجاد شده در پی مواد مخدر هم بیشتر بداند. امسال نیز وی به همراه سفرای کشورهای آلمان و افغانستان به زابل برگشت تا ضمن جلب همکاری جامعه جهانی برای احیای تالاب بین‌المللی هامون، روز جهانی تالاب‌ها را در کنار هامون باشد.

مهمانان خارجی در این سفر به روستای "درد دل" از توابع شهرستان نیمروز که در فاصله 18 کیلومتری از تالاب واقع شده و در گویش محلی به این نوع از روستاها که در محاصره آب قرار دارند "تَختَک" می‌گویند؛ رفتند. جایی که به گفته مردم محلی قبل از خشکسالی 150 خانواده در آن زندگی می‌کردند ولی حالا کمتر از 40 خانواده باقی مانده است.

میخائیل اشترنبرگ، سفیر آلمان که به گفته خود علاقه دارد تمام ایران را ببیند؛ قبل از بازدید از تالاب گفته بود "دولت آلمان علاقه‌مند است برای احیای تالاب هامون کمک کند"؛ ولی با دیدن شرایط نامناسب تالاب کمی پا پس کشید و در گفتگوی اختصاصی با «نسیم» گفت: اگر کمکی از آلمان بر بیاید، بعد از اینکه مردم محلی خواستند و دولت هم کمکشان کرد؛ شاید کمک  کنیم.

در ادامه متن کامل گفتگوی میکائیل بارون فون اونگرن، سفیر آلمان با نسیم آمده است:

اکنون در میان مردمی هستید که خیلی فقیرند و همه چیز را در خشکسالی طولانی مدت اخیر از دست داده‌اند. احساس شما در این باره چیست و وضعیت مردم سیستان را چگونه ارزیابی می‌کنید؟

میکائیل بارون فون اونگرن: مردمی که اینجا زندگی می‌کنند خیلی شجاع هستند. برای من خیلی قابل تقدیر است که مردم دوست دارند اینجا بمانند و زمین هایشان را زننده کنند. امیدوارم شرایطی پیش آید که خواسته‌هایشان برآورده شود و بتوانند دوباره به زندگی عادی که قبلاً داشته‌اند؛ ادامه دهند.

آیا شما می‌توانید پیش‌بینی یا تصور کنید که احیای تالاب هامون تحقق پیدا کند و مردم این منطقه دوباره بتوانند مثل گذشته به شرایط زندگی عادی بازگردند؟

میکائیل بارون فون اونگرن: این امر آینده غیرقابل تصوری نیست؛ به این دلیل که همین حالا هم خیلی از آدم‌ها اینجا زندگی می‌کنند. این مشکل به کمک سازمان‌های مردم نهاد، کمک کسانی که در افغانستان زندگی می‌کنند و همچنمین کمک سازمان‌های بین‌المللی دیگر قابل حل است. من هم مثل شما امیدوارم که روزی دوباره زندگی به اینجا برگردد.

شما در مراسم جشن "روز جهانی تالاب‌ها" در زابل قول دادید که دولت آلمان در زمینه احیای تالاب هامون همیاری خواهد کرد. این همیاری به چه شکل است؛ آیا این همیاری علمی است؟

میکائیل بارون فون اونگرن: در اینجا فقط آلمان نمی‌تواند به یکباره و یک شبه آب را برگرداند. طبیعتاً همیاری و کمک کسانی که اینجا زندگی می‌کنند و کمک کسانی که در افغانستان زندگی می‌کنند؛ یعنی آنهایی که آن طرف رودخانه هیرمند هستند؛ برای این کار لازم است. اما اگرکار و کمکی از ما بر بیاید بعد از اینکه مردم محلی خواستند و دولت هم کمکشان کرد؛ شاید ما هم بتوانیم کمک کنیم. سازمان‌های بین‌المللی مختلفی مثل سازمان ملل هستند که می‌توانند در این زمینه وارد عمل شوند و کمک کنند که دوباره تالاب احیا شود.

گری لوئیس نماینده ارشد سازمان ملل در ایران، مشکلات موجود در سیستان را تهدید امنیت بشری توصیف کردند و خطر آن را از مواد مخدر هم بیشتر دانستند. نظر شما در این باره چیست و شما چقدر نسبت به سیستان و تالاب هامون شناخت دارید؟

میکائیل بارون فون اونگرن: من اطلاعات خاصی در مورد سیستان ندارم و بار اولی است که اینجا آمده‌ام. در مورد نظر آقای لوئیس باید بگم که این موضوع‌ها به هم ربطی ندارد و نمی‌توان آنها را با هم مقایسه کرد. هر مشکلی سختی خود را دارد. اینها هر کدام مشکلاتی است که باید جداگانه بررسی و حل شود. هر زمان و هر کمکی از دست سازمان‌های بین‌المللی برآید باید کمک کنند و مشکل را حل کنند.

با وجود مسائل و مشکلات موجود در سیستان، آیا تمایل دارید بعد از این سفر دوباره به سیستان سفر کنید؟

میکائیل بارون فون اونگرن: بله دوست دارم دوباره برگردم و اینجا را ببینم. من به ایران آمده‌ام که تمام نقاط ایران را ببینم. بعد از این که همه جا را دیدم خیلی دوست دارم که دوباره برگردم و اینجا را ببینم.