این کتاب حاصل تلاش دو گروه محقق، پژوهشگر و مردم شناس در بخش‌های سیستان و بلوچستان است که از سال 90 تاکنون ادامه داشته و شمارگان این مجموعه به همت این افراد در آینده با پرداختن به مباحثی از جمله زبان، گویش، معماری و... قابل افزایش بوده و تحقیقات و امور اولیه در زمینه تولید الباقی آن در حال انجام است.
جلد نخست این کتاب نفیس مربوط به آئین‌ها و باورهای مردم سیستان است که توسط مزار گلستانه تألیف شده و موضوعات آن شامل ساختار اعتقادی مردم کهن در سیستان (شهر سوخته)، آداب و سنن، آئین‌های قومی و مذهبی، تعصبات، مراسمات سالیانه، پوشاک، خوراک، حماسه، آئین‌های مرتبط به اعیاد مذهبی، ضرب‌المثل‌ها، ازدواج و مرگ، طریقه اخذ و پرداخت مالیات، رسومات، آئین‌های کار و همکاری، آشپزی و خانه‌داری، ارتباطات مردم، بازی‌ها و... است.
جلد دوم آئین‌ها و باورهای مردم بلوچستان است که توسط موسی محمودزهی جمع‌آوری و نگاشته شده است، موضوعات آن جغرافیا، آب و هوا و اقلیم، تاریخ، زبان و گویش، ادبیات، جنگ و مبارزه، هنجارهای اجتماعی، آئین‌ها و رسومات، بازی‌های قومی، خبر رسانی، آرزوها، آئین‌های دینی و قومی، باورها، آئین‌های تولد و مرگ، طبقه‌بندی اجتماعی، روابط خانواده و خویشاوندان، درمان سنتی و... است.
جلد سوم این مجموعه توسط مزار گلستانه پیرامون هنر مردم سیستان گردآوری و تالیف شده است و به موضوعاتی از جمله هنر کهن در شهر سوخته (اشیاء، پیکرک‌ها، مهرها، پارچه‌بافی، و...)، معماری شهر سوخته و کوه خواجه، موسیقی سیستان، سازهای موسیقی، رقص‌های آئینی و حماسی، هنرهای دستی، تولیدات چوبی، رنگرزی، شعر و شاعری در سیستان، لالایی‌ها و ترانه‌ها، قالی بافی و فرشبافی، اجرای تعزیه و تعزیه خوانی در سیستان و... می‌پردازد.
جلد چهارم این مجموعه مشاهیر سیستان است که مؤلف آن جواد اویسی است، به موضوعات و معرفی جغرافیدانان در سیستان، راویان شاهنامه، ریاضیدانان، و منجمان، شاعران، عارفان، علمای علم بحر، فقها و محدثان، فیلسوفان سیستان، امرا و بزرگان، موسیقیدانان، نویسندگان سیستان و... می‌پردازد.
پنجمین جلد این مجموعه نفیس توسط محمدتقی رخشانی و قاسم سیاسر گردآوری و نگاشته شده و تاریخ فرهنگ سیستان را به مردم علاقه‌مند معرفی می‌کند به موضوعاتی از قبیل مکتب خانه‌های سیستان، آموزش کهن در سیستان، تاریخچه آموزش و پرورش سیستان، استقرار ادارات آموزش و پرورش در سیستان و زاهدان، دبستان‌ها، دبیرستان‌ها و هنرستان‌های شهر زابل و زاهدان، احداث دانشسراها در زاهدان، مجمع نثر معارف سیستان، انجمن‌های فرهنگی و ادبی سیستان اشاره می‌کند.
جلد ششم و هفتم این مجموعه توسط موسی محمودزهی تحت عناوین هنر مردم بلوچستان و نامداران بلوچستان به رشته تحریر در آمده است شامل موضوعات هنر و کارکردهای آن، بن مایه‌های هر بلوچستان، هنر بومی در بلوچستان، فرهنگ و اسطوره ها، آثار تاریخی، صنایع دستی، انتقال فرهنگی و... و در جلد هفتم موضوعات و معرفی مردان و زنان بلوچستان، مشاهیر قومی ادیبان و نویسندگان، موسیقدانان، هنرمندان هنرهای دستی، شخصیت‌های حماسی در ادبیات بلوچ، بزرگان و علمای دینی، ریش سفیدان، اسطوره‌ها و... است.
مجموعه "دانشنامه فرهنگ و تمدن سیستان و بلوچستان" به همت حوزه هنری استان سیستان و بلوچستان به مدت سه سال تولید و به چاپ رسیده است.
هم‌چنین در این مراسم از مولفان و محققان و عوامل تولید دانشنامه و خانواده زنده یاد مزار گلستانه مولف دو جلد، موسی محمودزهی مولف سه جلد، جواد اویسی مولف یک جلد، محمدتقی رخشانی مولف یک جلد، و کارشناس چهار جلد ، قاسم سیاسر مولف یک جلد، و کارشناس پنج جلد دانشنامه، مهدی‌زاده به خاطر تلاش‌های ارزشمند وی در به اثر رساندن این فرهنگ، مطهره قویدل جعفری به خاطر ویرایش فنی، ایمان محمودی طراح جلد، ملیحه راشکی به خاطر صفحه آرایی سه جلد از دانشنامه با اهدای اوح تقدیر می‌شود.
انتهای پیام/
